เบื้องหลังและสนามรบ
กำเนิดของภควัทคีตา
พระศรีกฤษณะทรงกล่าวภควัทคีตา ณ สนามรบกุรุเกษตร เมื่อ ปี 3102 ปีก่อน คริสตกาล ซึ่งเป็นเวลาก่อนพระโมเสส 1700 ปี, ก่อน พระพุทธเจ้า 2500 ปี, ก่อน พระเยซู 3000 ปี และก่อนพระมุฮัมหมัด 3800 ปี ดังนั้นจึงควรเข้าใจอย่างชัดเจนว่า ภควัทคีตานั้น ไม่ถูก รบกวนหรือดัดแปลงโดยศาสนาใด ๆ เพราะศาสนาเหล่านั้นยัง มิได้ถือ กำเนิดในช่วงเวลาดังกล่าว
ใครคือพระกฤษณะ?
พระกฤษณะ คือ พระนารายณ์ พระวิษณุ และพระวาสุเทพในองค์ เดียวกัน ในคัมภีร์นี้พระองค์ถูกเรียกด้วยพระนามต่าง ๆ ถึง 41 นาม เช่น อจยุตะ, โภควาน, โควินทะ, หริ, อีศวระ, มาธวะ, ปุรุษอุตตมะ, โยคีศวระ ฯลฯ พระกฤษณะในภควัทคีตา และในปุราณะทั้งหลาย ล้วนเป็นองค์เดียวกัน
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์และการแปล
- แปลเป็นอังกฤษครั้งแรกในปี ค.ศ. 1785 โดย Charles Wilkins
- แปลเป็นภาษาละตินในปี 1823, เยอรมันใน 1826, ฝรั่งเศสใน 1846, กรีกใน 1848
- ปัจจุบันถูกแปลแล้วในทุกภาษาสำคัญของโลก
ภควัทคีตานั้นมีเนื้อหาเฉพาะทางจิตวิญญาณอย่างลึกซึ้ง ซึ่งมิใช่คัมภีร์ประวัติศาสตร์เหมือนพระคัมภีร์ไบเบิล แต่เป็นคู่มือเพื่อการตื่นรู้ นอกจากนี้ คำว่า “นิพพาน” ที่ปรากฏในภควัทคีตานั้นก็มีรากฐานอยู่ในวรรณกรรมพระเวท มิใช่แนวคิดพุทธเพียงฝ่ายเดียว โดยในภควัทคีตา “นิพพาน” มักปรากฏร่วมกับคำว่า “พรหม” แปลว่า การหลอมรวมกับสัจธรรมสูงสุด
ว่าด้วยเรื่องคัมภีร์โบราณ
ภควัทคีตา เป็นคัมภีร์โบราณที่ถ่ายทอดคำสอนเกี่ยวกับปรัชญาชีวิตและจิตวิญญาณเนื้อหานี้ปรากฏในช่วงต้นของคัมภีร์มหาภารตะ (บรรพที่ 6) ซึ่งเป็นมหากาพย์ที่ว่าด้วยประวัติศาสตร์ความเป็นมาและการทำสงครามระหว่าง 2 ตระกูลผู้สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษ คนเดียวกันคือพระภรตแห่งจันทรวงศ์ คือ
ฝ่ายเการพ นำโดย ทุรโยธน์
ฝ่ายปาณฑพ นำโดย ธรรมราชยุธิษฐิระ
แม้ทั้ง 2 ฝ่ายจะมีสายเลือดเดียวกัน แต่เพราะความโลภและการแก่งแย่งชิงดี จึงเกิดการขัดแย้งอย่างรุนแรง นำไปสู่สงครามมหาภารตะ ที่ต่อสู้กันยาวนานถึง 18 วันฝ่ายปาณฑพได้รับชัยชนะ แต่ก็ต้องสูญเสียทั้งแม่ทัพและกองกำลังไปจำนวนมาก จนผลลัพธ์ของชัยชนะนั้นเต็ม ไปด้วยความสูญเสียและทุกข์ระทม
ภควัทคีตา ปรากฏขึ้นในช่วงเวลาสำคัญของสงคราม ณ สนามรบกุรุเกษตรเมื่อพระกฤษณะ ผู้เป็นสารถีของอรชุน ได้แสดงธรรมเพื่อขจัด ความลังเลสับสนในใจของอรชุนคำสอนเหล่านี้ได้กลายมาเป็นหัวใจของคัมภีร์ภควัทคีตา
บทสรุปของมหาภารตะ
เนื้อหาในมหาภารตะนั้นมีความยาวถึง 100,000 โศลก และแบ่งออกเป็น 18 บรรพ ภควัทคีตาอยู่ใน บรรพที่ 6 (ภีษมบรรพ) มีความยาว 18 บท นอกจากแสดงหลักธรรมอันลึกซึ้งแล้ว ยังแทรกเรื่องราวเกี่ยวกับการเมือง การสงคราม และประวัติศาสตร์ของตระกูลกุรุ ซึ่งในท้ายที่สุด ได้รับการสรุปโดยสุนทรพจน์ของพระกฤษณะ เพื่อชี้ทางสว่างให้แก่ผู้แสวงหาความจริง สำหรับเนื้อเรื่องในมหาภารตะแต่ละบรรพอาจกล่าว โดยสรุปได้ ดังนี้
